wat weet jij over biologisch?
Als je biologisch koopt, wil je zeker weten dat er is voldaan aan bepaalde eisen. Er zijn keurmerken voor biologisch en voor biodynamisch. Wij leggen je het verschil uit. EU- bio staat voor een alomvattende aanpak om landbouw en voedselproductie op alle aspecten van mens, dier en milieu in balans te brengen. Door te kiezen voor biologisch, hoef je dus niet te kiezen voor één van deze facetten, maar doe je het op al deze fronten goed. Kiezen voor biologisch is een lekkere en makkelijke manier om dagelijks het positieve verschil te maken.
Wat is biologisch?
Een product mag alleen biologisch heten als het productieproces aan strenge wettelijke voorschriften voldoet. De overheid bepaalt hiervoor de regels en controle hierop vindt plaats door de onafhankelijke instantie SKAL. Biologische producten worden verbouwd zonder gebruik te maken van kunstmest, chemische bestrijdingsmiddelen en genetisch gemodificeerde organismen. De boeren en telers kiezen ervoor om de natuur zoveel mogelijk zijn werk te laten doen, door zo min mogelijk in te grijpen.
Voor biologisch eten en drinken gelden strenge regels omtrent het gebruik van kunstmatige toevoegingen en hulpstoffen, bijvoorbeeld kunstmest om gewassen sneller te laten groeien, bij de verwerking van landbouwproducten. Alleen onmisbare E-nummers van natuurlijke oorsprong zijn toegestaan. Er worden geen chemische kleur,- geur-, en smaakstoffen en andere hulpstoffen toegevoegd. Ook zijn er voor handelaren, importeurs en opslagbedrijven van biologische producten voorschriften. Zo moet het duidelijk zijn waar de ingrediënten precies vandaan komen en is er rekening gehouden met dierenwelzijn.
Hoe herken ik een biologisch keurmerk?
Biologische producten herken je aan het Europees biologisch keurmerk. Als je dit logo op een verpakking ziet staan, ben je er zeker van dat het product voldoet aan alle strenge wettelijke eisen die gelden voor biologische producten. Bovendien staat op de verpakking onder het logo of de ingrediënten uit Europa of deels van buiten Europa komen. Op producten van buiten de EU mag het keurmerk gebruikt worden, maar is dit niet verplicht. Niet alle producten met het label ‘natuurlijk’ zijn dus bij voorbaat ook echt biologisch. Als je op een product biologisch, organic, bio, eko of eco ziet staan, moet het voldoen aan de Europese biologische wettelijke voorwaarden. Daarnaast bestaat er ook het keurmerk voor biologisch dynamische producten, het Demeter-keurmerk.
Wat is het verschil tussen biologisch en biologisch-dynamisch?
Demeter is het internationale kwaliteitskeurmerk voor biodynamische landbouw en voeding. Dit keurmerk gaat verder dan biologisch en stelt veel eisen aan de biodynamische landbouw.
- Biologisch-dynamisch werkende boeren en tuinders voldoen aan de wettelijke biologische eisen en daarbovenop gelden specifieke Demeter eisen voor dierenwelzijn, bodemkwaliteit, natuur en landschap.
- Bodemvruchtbaarheid staat centraal: er is 10% vrijgemaakt om het leven op en rond de boerderij te versterken.
- In het dierenwelzijn gaan ze verder. Zo behouden de koeien hun horens en varkens hun staart.
- De kracht van de natuur wordt maximaal benut. Er wordt op de meest natuurlijke manier gewerkt vanuit de samenhang tussen mens, plant, dier, bodem en kosmos.
- Er is een kringloop van mest en voer. Het meeste veevoer wordt op het eigen bedrijf verbouwd. Ter ondersteuning van levenskrachten gebruiken biodynamische boeren speciale kruidenpreparaten en minimale hoeveelheid mest.
- Voor de verwerking van producten bestaan aanvullende regels voor behoud van voedingskwaliteit. Zoals bijvoorbeeld het niet homogeniseren van melk.
- Demeter-boeren die biologisch dynamische landbouw bedrijven wachten zes tot acht jaar voordat zij op een stuk grond dezelfde groenten telen.
- Demeter-producten zijn enkel te vinden bij Ekoplaza of in gespecialiseerde biologische (web)winkels.
Is biologisch ook diervriendelijk?
Bij de productie van biologische producten wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met dierenwelzijn en milieu. Mestoverschotten worden voorkomen, biologische mest moet altijd op biologische grond worden uitgereden en je vindt er geen grootschalige mestverwerking. Dieren krijgen veel ruimte, zowel binnen als buiten. Alle dieren in de biologische veehouderij behouden hun snavel en staart. Dieren eten biologisch voer (dus geen genetisch gemanipuleerde soja of mais). De leefomstandigheden van dieren zijn erop gericht om de natuurlijke weerstand tegen ziekten zoveel mogelijk te bevorderen zodat medicijnen zoals antibiotica nauwelijks nodig zijn. Biologisch vlees is vlees van dieren die volop de ruimte hebben, biologisch voer eten, niet opgejaagd worden in hun groei en pas medicijnen krijgen wanneer dat echt nodig is. Kortom, vlees van dieren die zich op een natuurlijke manier kunnen gedragen.
Is vlees met een 'drie sterren Beter Leven keurmerk' ook biologisch?
Nee. Het voornaamste verschil tussen biologisch vlees en vlees met het Beter Leven keurmerk met drie sterren, is dat bij de productie van biologisch vlees niet alleen rekening wordt gehouden met dierenwelzijn, maar ook met bijvoorbeeld milieuaspecten. Bij vlees dat geproduceerd wordt onder het Beter Leven keurmerk wordt primair gelet op dierenwelzijn. Hoewel biologisch vlees en vlees met het Beter Leven keurmerk met drie sterren dus niet hetzelfde zijn, is biologisch wel het hoogst haalbare in Nederland voor wat betreft dierenwelzijn. Biologisch geproduceerd vlees krijgt altijd het Beter Leven keurmerk met drie sterren, mits aan de criteria die het Beter Leven keurmerk aan het slachten stelt is voldaan.
Bron: Beterleven.nl
Is biologisch goed voor het milieu?
Bij biologische boeren en telers staat de wisselwerking tussen natuur en de teelt van gewassen centraal. Biologische akkerbouwers hanteren de bodem als uitgangspunt, bewegen mee met de natuur en ondersteunen natuurlijke processen. Bij de teelt van biologische gewassen worden geen chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest gebruikt, wat resulteert in minder druk op de natuur. Een gezonde, vruchtbare bodem is het allerbelangrijkst voor een biologische teler omdat die gezonde producten oplevert. De teler kiest voor gewassen die passen bij de natuurlijke omstandigheden van het bedrijf.
Zogeheten ‘gewasrotatie’ zorgt dat zware en lichte teelten elkaar afwisselen zodat de bodem niet te zwaar belast raakt en ziektekiemen geen kans krijgen zich te vestigen in de bodem. Waar mogelijk helpt de teler de natuur een handje door gebruik te maken van nestgelegenheid en houtwallen in te zetten voor vogels en andere nuttige dieren. Deze dieren eten schadelijke insecten op die anders de gewassen zouden opeten. Met als bijkomend voordeel dat de natuur hier ook nog eens gezonder en aantrekkelijker van wordt.
Zijn pesticiden toegestaan in de biologische landbouw?
Een zeer beperkt aantal van de pesticiden - ook wel gewasbeschermingsmiddelen genoemd - dat gangbaar gebruikt wordt, is ook toegestaan in de biologische landbouw. Deze, voor biologisch wel toegestane, middelen moeten van natuurlijke oorsprong zijn en worden pas ingezet als andere methoden zoals gewaskeuze, gewasrotatie en mechanische ingrepen (besmettingsbron verwijderen) niet helpen. Voor onkruidbeheersing is geen enkel middel toegestaan, alleen voor bestrijding van ziekten en plagen.
Voorbeelden van stoffen die wel gebruikt mogen worden in de biologische landbouw zijn bijvoorbeeld Laminarine dat uit bruinwieren gewonnen wordt en gebruikt tegen schimmels of uienolie ter verjaging van de wortelvlieg, omdat die zorgt voor vlekken op en gangetjes in wortels. Ook de bacterie Bt (Bacillus thuringiensis) wordt in veel verschillende gewassen gebruikt om rupsen te bestrijden. Natuurlijke stoffen betekent niet dat ze onschuldig zijn, anders zouden ze niet werken. Elke in de biologische landbouw toegelaten stof om plagen te bestrijden moet ook een toelating hebben om gebruikt te mogen worden als gewasbeschermingsmiddel.
Is biologisch ook gezonder?
Gezonde landbouw levert ook gezonde producten op. Hetzelfde geldt voor vlees. Als het dier natuurlijk voedsel eet, niet preventief antibiotica krijgt en weinig stresshormonen aanmaakt, is dat voordeliger voor de gezondheid van het dier. Of biologisch ook gezonder voor je is, is niet aantoonbaar bewezen. Je kunt wel zeggen dat je met biologisch in elk geval minder schadelijke stoffen en gif binnenkrijgt. Onderzoek* naar individuele producten laat zien dat biologische producten in het algemeen minder resten van bestrijdingsmiddelen bevatten en soms minder nitraat dan gangbare producten. In sommige biologische producten zijn hogere gehaltes gemeten aan vitamine C, mineralen en bioactieve stoffen. Ook kan de vetzuursamenstelling van melk anders zijn. Het bevat meer meervoudig onverzadigde vetzuren (CLA, omega-3), beta-caroteen en vitamine E. Dit komt omdat biologische koeien zoveel in de wei lopen.
Bron: Voedingscentrum
Gezonde landbouw levert ook gezonde producten op. Kiezen voor biologisch is een lekkere en makkelijke manier om dagelijks het positieve verschil te maken!
Waarom is biologisch beter voor de maatschappij?
Biologische landbouw is om meerdere redenen beter voor de maatschappij, ofwel voor milieu, dier en mens. Het milieu is op alle fronten beter af met biologische landbouw. Sterker nog, de natuur wordt gestimuleerd te groeien en zich te ontwikkelen omdat er geen gebruik wordt gemaakt van chemische middelen. Sloten, meren en grondwater worden minder vervuild, wat kosten voor waterzuivering bespaart. Biologische landbouwmethodes verminderen ook het risico op de uitbraak van dierenziektes zoals BSE en de beruchte varkens- en vogelpest. Deze ziektes zijn niet alleen slecht voor mens en dier, maar kost de maatschappij ook nog eens vele miljarden euro´s.
Uit de regio
De maatschappelijke voordelen van de biologische industrie worden verder versterkt door te kiezen voor medewerkers uit de directe regio en door de opzet van zorgboerderijen. Hier werken verstandelijk gehandicapten die de therapeutische werking ervaren van het intensieve contact met dieren en planten. De keuze voor leveranciers uit de regio heeft bovendien als voordeel dat er bespaard kan worden op transportkosten, wat op grote schaal voor een enorme besparing van grondstoffen betekent.
Waarom zijn biologische producten duurder?
De productie van biologische producten is intensiever en vraagt vaak meer tijd en aandacht omdat alles via natuurlijke processen verloopt. Als een biologisch product duurder is, dan is dat ook verklaarbaar en transparant. Boeren (zowel in binnen- als buitenland) krijgen gegarandeerd de juiste prijs. Voor Ekoplaza is transparantie in prijs een voorwaarde voor samenwerking met leveranciers en boeren. Iedereen in de keten krijgt een eerlijke prijs zodat men in staat blijft de beste kwaliteit biologische producten te leveren. Een eerlijke prijs betekent ook dat men voor een product kiest dat biologisch de meeste voordelen oplevert. Zo kiest Ekoplaza bewust voor Nederlandse melk, in plaats van goedkopere Deense melk, om het milieu te besparen en de lokale maatschappij te stimuleren.
19 feb. 2019 editorial
Biologisch voor de toekomst van je kinderen
Net zoals jouw kindje negen maanden de tijd heeft gekregen om te groeien, kunnen biologische gewassen ook zelf hun natuurlijke groei bepalen. Er wordt dus niet met kunstmest gewerkt om snel en veel te kunnen oogsten.